Bất kỳ nhóm làm việc, đơn vị nào cũng muốn đội ngũ của mình biết làm việc sáng tạo. Bản thân các thành viên cũng hiểu là nếu phát huy được tính sáng tạo trong công việc thì họ sẽ nhanh chóng thuận lợi; đạt được nhiều thành tựu tốt đẹp.
Nhưng khi đề cập chi tiết hơn thì khái niệm tư duy sáng tạo thì thường mọi người chỉ hiểu đại khái, chung chung; không nắm rõ các cấp độ, mức độ khác nhau của quá trình này.
Theo các chuyên gia về tư duy của con người, năng lực tư duy sáng tạo được thể hiện qua ít nhất năm cấp độ dưới đây.
(1) “Nhận ra nhu cầu cần có cách tiếp cận mới”: là cấp độ thấp nhất (cấp độ 1), tương ứng với khi biết:
– Xem xét lại cách tiếp cận truyền thống và tìm các giải pháp có thể có;
– Sẵn sàng đón nhận ý tưởng mới;
(2) “Thay đổi các cách tiếp cận hiện có”, là cấp độ cao hơn (cấp độ 2), xuất hiện khi biết:
– Phân tích những điểm mạnh và điểm yếu của các cách tiếp cận hiện có;
– Thay đổi và làm cho các cách tiếp cận hiện có thích hợp hơn với nhu cầu;
(3) “Đưa ra cách tiếp cận mới” là cấp độ 3, tương ứng với khả năng biết:
– Tìm kiếm các ý tưởng hoặc giải pháp đã có tác dụng trong các môi trường khác để áp dụng chúng tại doanh nghiệp của mình;
– Vận dụng các giải pháp đang có theo cách mới lạ hơn nhằm giải quyết vấn đề với hiệu quả cao hơn;
(4) “Tạo ra khái niệm mới” là cấp độ cao hơn nữa (cấp độ 4) là khi có được khả năng:
– Tổng hợp các khái niệm cần thiết để định hình một giải pháp mới;
– Tạo ra các mô hình và phương pháp mới cho đơn vị;
(5) “Nuôi dưỡng sự sáng tạo” là cấp độ cao hơn cả (cấp độ 5). Năng lực này chỉ có ở một số ít nhà quản lý, nghiên cứu, bao gồm:
– Khuyến khích mọi người thử nghiệm ý tưởng mới khác hẳn cách làm truyền thống;
– Hỗ trợ cho việc thử nghiệm ý tưởng mới nhằm biến ý tưởng thành hiện thực.
Đây là 5 cấp độ sáng tạo đến từ những kinh nghiệm và tổng hợp của các chuyên gia. Hy vọng rằng việc hiểu được các cấp độ sáng tạo sẽ giúp bạn xác định được chất lượng của giải pháp sáng tạo và biết mình sẽ tập trung phát triển như thế nào.
Mạnh Hùng – P.QLCN&TTCN
